< terug naar nieuwsoverzicht

Column: Tevoorschijn luisteren

10/4/2024
Tevoorschijn luisteren

Luisteren zonder oordeel valt niet mee. Onze eerste reactie hebben we vaak al klaar als we iets zien, horen of meemaken. Het vroege werk van de onlangs overleden psycholoog Daniel Kahneman was gericht op de visuele waarneming en aandacht. Economen gingen in die tijd (1966) uit van de mens die handelt in zijn eigen belang en daar rationeel en calculerend over nadenkt. Kahneman toonde aan dat mensen daar op een systematische manier fouten in maken. Om die fouten te voorkomen is het nodig om eerst zonder oordeel de overwegingen op een rij te zetten en daarna pas tot een mening komen.

In het aloude spreekwoord ‘spreken is zilver, zwijgen is goud’ beluister ik dat het verstandig is om eerst te luisteren. Om goed te kunnen spreken moet eerst goed geluisterd worden. Zeker in een tijd waarin we lang niet altijd meer gewend zijn om daadwerkelijk naar anderen te luisteren is het een weldaad als iedereen goed zijn oren openzet. Oordopjes verboden!

Luisteren is een vaardigheid. Stel je vragen of juist niet? Hoe luister je tevoorschijn wat nodig is om een mening te vormen, mensen te helpen en fouten van jezelf en de ander te voorkomen?

Veel goede doelen en maatschappelijke organisaties leggen in deze tijd van het jaar verantwoording af van de bereikte resultaten en op welke wijze de financiën hierin een rol hebben gespeeld.

Onze rol als accountant bij deze verantwoording is óók: eerst goed luisteren naar wat in de verantwoording is opgenomen, naar wat wordt beweerd. Wat zijn de achtergronden daarvan? Klopt dit? Een goed gesprek waarin we luisteren naar overwegingen over wat we zien, horen of meemaken is van belang. Zo luisteren we tevoorschijn wat naar onze mening juist is of ‘juist’ fout. Om daarmee te voorkomen dat een verantwoording aan donoren fouten bevat.

Positief benaderen, aandachtig luisteren, beweegredenen doorgronden, kritisch zoekend naar het juiste evenwicht. Dát maakt het mogelijk om fouten bespreekbaar te maken en te voorkomen. Dát is de kunst van het tevoorschijn luisteren. Laten we deze kunst beoefenen!

Pieter Alblas RA